Πληροφορίες
Πληροφορίες

ΤΑΜΕΙΟ ΑΠΟΖHΜΙΩΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ (Τ.Α.Ε.)

Πληροφορίες

Τι είναι το Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών ΕΠΕΥ

Το Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών ΕΠΕΥ (ΤΑΕ) είναι το Ταμείο των μελών του, που ιδρύθηκε σύμφωνα με το άρθρο 59 (1) και (2) του Νόμου 144(Ι)/2007 που προνοεί την Παροχή Επενδυτικών Υπηρεσιών, την Άσκηση Επενδυτικών Δραστηριοτήτων, τη Λειτουργία Ρυθμιζόμενων Αγορών και άλλων Συναφή Θεμάτων (Νόμος) ως ταμείο αποζημίωσης επενδυτών για πελάτες ΚΕΠΕΥ που δεν είναι πιστωτικά ιδρύματα και οι αρμοδιότητες και λειτουργίες τους ρυθμίζονται από τις διατάξεις του Νόμου και της Οδηγίας 144-2007-15 της ΕΚΚ για τη Συνέχιση της Λειτουργίας και τη Λειτουργία του Ταμείου Αποζημίωσης Επενδυτών ΕΠΕΥ (Οδηγία).

Ποιος ο σκοπός του ΤΑΕ και ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση καταβολής αποζημίωσης

Σκοπός του ΤΑΕ είναι η εξασφάλιση των απαιτήσεων των καλυπτόμενων πελατών έναντι των μελών του ΤΑΕ με την καταβολή αποζημίωσης αν συντρέχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις.

Αίτηση για αποζημίωση μπορεί να υποβάλει οποιοσδήποτε μη επαγγελματίας επενδυτής-πελάτης μέλους του ΤΑΕ για απαιτήσεις οι οποίες απορρέουν από τις παρεχόμενες από το μέλος καλυπτόμενες υπηρεσίες.

Ο αιτητής μπορεί να είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων ή ομάδα περιουσίας που στερείται νομικής προσωπικότητας.

Σε ποιες περιπτώσεις υποβάλλεται αίτηση

Σε κάθε περίπτωση και αφού συντρέχει μια από τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην υποπαράγραφο (1) της Παραγράφου 3 της Οδηγίας, οι απαιτήσεις των αιτητών θα πρέπει να απορρέουν από τις παρεχόμενες από τα μέλη του Ταμείου επενδυτικές υπηρεσίες ή την παρεπόμενη υπηρεσία κατά την παράγραφο (1) του Μέρους ΙΙ του Τρίτου Παραρτήματος, του Νόμου συμπεριλαμβανομένων των πελατών των υποκαταστημάτων των μελών του Τ.Α.Ε που είναι εγκαταστημένα σε κράτη μέλη.

Σε περίπτωση όπου Εταιρεία Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ) έχει λάβει άδεια λειτουργίας από κράτος μέλος άλλο από τη Δημοκρατία και έχουν εγκαταστήσει υποκατάστημα στη Δημοκρατία, το εν λόγω υποκατάστημα δύναται, εάν και εφόσον επιθυμεί, να συμμετάσχει οικειοθελώς στο Ταμείο, όταν το ύψος ή/και η έκταση, συμπεριλαμβανομένου του ποσοστού της κάλυψης που προσφέρει το Ταμείο, υπερβαίνει το ύψος ή/και την έκταση της κάλυψης που παρέχεται στο κράτος μέλος όπου η ΕΠΕΥ έχει λάβει άδεια λειτουργίας, προκειμένου η ΕΠΕΥ να συμπληρώσει την κάλυψη την οποία ήδη απολαμβάνουν οι επενδυτές του υποκαταστήματος, λόγω της συμμετοχής της στο σύστημα αποζημίωσης του κράτους μέλους καταγωγής της.

Στις περιπτώσεις οικειοθελούς συμμετοχής στο Ταμείο των υποκαταστημάτων που έχουν ιδρύσει στη Δημοκρατία, ΕΠΕΥ οι οποίες έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από άλλα κράτη μέλη, κατά τα προβλεπόμενα της Οδηγίας 87-07, το Ταμείο συμπληρώνει την κάλυψη για τους καλυπτόμενους πελάτες των εν λόγω υποκαταστημάτων.

Το ΤΑΕ δεν καλύπτει τους αιτητές οι οποίοι απαριθμούνται στο Δεύτερο Παράρτημα της Οδηγίας, καθώς και αιτητές οι οποίοι ενδεχομένως να είναι καλυπτόμενοι αλλά που υποβάλλουν στο ΤΑΕ αίτηση αποζημίωσης, για απαιτήσεις τους κατά μέλους του ΤΑΕ που διετέλεσε μέλος του Ταμείου ως προς καλυπτόμενες υπηρεσίες, μετά την πάροδο ενός έτους από την απώλεια από το μέλος του ΤΑΕ της ιδιότητας του μέλους του Ταμείου.

Ποιο είναι το ύψος της καταβαλλόμενης αποζημίωσης

Η καταβλητέα αποζημίωση υπολογίζεται από το άθροισμα του συνόλου των εξακριβωμένων απαιτήσεων του καλυπτόμενου πελάτη κατά του μέλους του ΤΑΕ, από όλες τις καλυπτόμενες υπηρεσίες που του παρείχε το μέλος και ανεξαρτήτως του αριθμού λογαριασμών, των οποίων ο αιτητής είναι δικαιούχος, του νομίσματος και του τόπου παροχής των υπηρεσιών αυτών.

Το ΤΑΕ παρέχει κάλυψη για τις απαιτήσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 19 της Οδηγίας του, και ορίζεται ως το μικρότερο ποσό μεταξύ του 90% των αθροιστικών καλυπτόμενων απαιτήσεων του καλυπτόμενου πελάτη και των €20.000. 

Σε περίπτωση κοινής επενδυτικής εργασίας κατά τον υπολογισμό της κάλυψης λαμβάνεται υπόψη το μερίδιο που αναλογεί σε κάθε καλυπτόμενο επενδυτή. Οι απαιτήσεις κατανέμονται ισομερώς μεταξύ των καλυπτόμενων επενδυτών, εκτός εάν υπάρχουν ειδικές διατάξεις και σε κάθε επενδυτή παρέχεται κάλυψη όπως προβλέπει το σημείο (2) της παραγράφου 25 της Οδηγίας.

Καλυπτόμενες απαιτήσεις

Καλύπτονται οι απαιτήσεις που προκύπτουν λόγω αδυναμίας ενός μέλους να αποπληρώσει στους καλυπτόμενους πελάτες τα κεφάλαια τα οποία τους οφείλει ή τους ανήκουν και τα οποία κρατά για λογαριασμό τους, σε σχέση με επενδυτικές εργασίες. Επίσης καλύπτονται οι απαιτήσεις από την αδυναμία του μέλους να επιστρέψει στους καλυπτόμενους πελάτες οποιαδήποτε χρηματοοικονομικά μέσα τα οποία ανήκουν σε αυτούς και τα οποία κρατά, διοικεί ή διαχειρίζεται για λογαριασμό τους, σε σχέση με επενδυτικές εργασίες.
Το ύψος της απαίτησης ενός καλυπτόμενου πελάτη υπολογίζεται σύμφωνα με τους νομικούς και συμβατικούς όρους, ιδίως εκείνους περί συμψηφισμού και ανταπαιτήσεων, που εφαρμόζονται για την αποτίμηση, κατά την ημερομηνία της ενεργοποίησης της διαδικασίας καταβολής αποζημίωσης της παραγράφου 18(1), του ύψους των κεφαλαίων ή της αξίας, η οποία καθορίζεται με αναφορά στην αγοραία αξία όπου είναι δυνατόν, των χρηματοοικονομικών μέσων που ανήκουν στον καλυπτόμενο πελάτη και τα οποία κεφάλαια ή μέσα, το μέλος του Ταμείου αδυνατεί να αποπληρώσει ή να επιστρέψει, αντιστοίχως.  

Πότε γίνεται η έναρξη της διαδικασίας καταβολής αποζημιώσεων και ποια διαδικασία ακολουθείται

Το ΤΑΕ ενεργοποιεί τη διαδικασία καταβολής αποζημίωσης όταν η ΕKK διαπιστώσει ότι, ένα μέλος του Ταμείου δεν κρίνεται ικανό να μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από απαιτήσεις πελατών του, για λόγους που έχουν άμεση σχέση με την οικονομική του κατάσταση ή δικαστήριο της Δημοκρατίας, βασιζόμενο στους ίδιους λόγους, εξέδωσε απόφαση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της δυνατότητας των καλυπτόμενων πελατών να επιδιώξουν την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους έναντι του εν λόγω μέλους.

Στα πλαίσια αυτά και εντός εύλογου χρονικού διαστήματος η ΕΚΚ εκδίδει απόφαση για ενεργοποίηση της διαδικασίας καταβολής αποζημιώσεων και δημοσιεύει τις σχετικές πληροφορίες στο διαδικτυακό της τόπο.

Όταν ενεργοποιηθεί η διαδικασία καταβολής αποζημίωσης το ΤΑΕ δημοσιεύει, σε δύο τουλάχιστον εφημερίδες ευρείας Παγκύπριας κυκλοφορίας, πρόσκληση προς τους καλυπτόμενους πελάτες να υποβάλουν την αίτηση τους ως προς τις απαιτήσεις τους έναντι του μέλους του ΤΑΕ.  Η δημοσίευση περιέχει τα στοιχεία του μέλους, την προθεσμία υποβολής αιτήσεων αποζημίωσης, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των πέντε μηνών, καθώς και τον τρόπο υποβολής των αιτήσεων.

Η δημοσίευση αυτή κοινοποιείται άμεσα στην ΕΚΚ, η οποία αναρτά αντίστοιχα τη δημοσίευση στο διαδικτυακό της τόπο.

Σε εξαιρετικές και αιτιολογημένες περιπτώσεις, το ΤΑΕ, με ανακοίνωση του που δημοσιεύεται σε δύο τουλάχιστον εφημερίδες ευρείας Παγκύπριας κυκλοφορίας, μπορεί να παρατείνει την προθεσμία υποβολής αιτήσεων αποζημίωσης μέχρι τρεις μήνες, εφόσον ληφθεί η σχετική έγκριση από την ΕΚΚ.

Καλυπτόμενος πελάτης, ο οποίος υποβάλλει εκπρόθεσμα αίτηση για καταβολή αποζημίωσης οφείλει να υποβάλει, πέραν των στοιχείων της αίτησης, και υπεύθυνη δήλωση, με την οποία επεξηγεί το λόγο για τον οποίο δεν ήταν σε θέση να απαιτήσει εγκαίρως την αποζημίωση, επισυνάπτοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Το ΤΑΕ μπορεί να καταγράψει και να αξιολογήσει τις υποβληθείσες αιτήσεις είτε εσωτερικά είτε ορίζοντας τουλάχιστον έναν εμπειρογνώμονα σε θέματα κεφαλαιαγοράς και τουλάχιστον ένα δικηγόρο, με γνώση σε θέματα κεφαλαιαγοράς, οι οποίοι, αφού ελέγξουν  τις προϋποθέσεις της παραγράφου 24 της Οδηγίας του ΤΑΕ, αξιολογούν τις εν λόγω αιτήσεις και εισηγούνται στη Διαχειριστική Επιτροπή την αποδοχή ή απόρριψη τους, εν όλω ή εν μέρει.

Προκειμένου να αξιολογούν τις αιτήσεις ζητούν από το μέλος του Ταμείου να εκφέρει αιτιολογημένη άποψη εντός ταχθείσης προθεσμίας ως προς το βάσιμο των προβαλλομένων από τους αιτητές αξιώσεων.

Για την εξακρίβωση των απαιτήσεων αιτητή κατά μέλους του ΤΑΕ, καθώς και τυχόν ανταπαιτήσεων του μέλους, τα πρόσωπα που διορίζονται για την αξιολόγηση των αιτήσεων έχουν πλήρη πρόσβαση στα αρχεία του μέλους για το οποίο έχει ενεργοποιηθεί το Ταμείο που τηρούνται ηλεκτρονικώς ή άλλως πως.

 Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης των αιτήσεων, το ΤΑΕ εκδίδει απόφαση, στην οποία αναγράφονται οι πελάτες του μέλους του ΤΑΕ με καθορισμό του χρηματικού ποσού που δικαιούται ο καθένας, και, την οποία κοινοποιεί στην ΕΚΚ και στο μέλος του ΤΑΕ, εντός πέντε εργασίμων ημερών από την έκδοση της. Στην απόφαση καταγράφονται επίσης και οι πελάτες στους οποίους δεν θα καταβληθεί αποζημίωση καθώς και η σχετική αιτιολογία.

Επιπλέον, το ΤΑΕ ανακοινώνει σε κάθε επηρεαζόμενο πελάτη την απόφαση του, το συντομότερο δυνατό από την έκδοση της σχετικής απόφασης.

Το ΤΑΕ είναι υποχρεωμένο να καταβάλει σε κάθε καλυπτόμενο πελάτη/αιτητή την αποζημίωση εντός προθεσμίας τριών μηνών από την κοινοποίηση της απόφασης του στον καλυπτόμενο πελάτη. 

Προϋποθέσεις καταβολής αποζημίωσης

Η καταβολή αποζημίωσης από το Ταμείο προϋποθέτει τα ακόλουθα:
  • την ενεργοποίηση της διαδικασίας καταβολής αποζημίωσης·
  • την ύπαρξη βάσιμης απαίτησης καλυπτόμενου πελάτη κατά μέλους του Ταμείου, η οποία απορρέει από επενδυτική εργασία·
  • την υποβολή αίτησης, όπως προνοείται στην Οδηγία 87-07
  • ότι οι απαιτήσεις δεν απορρέουν από συναλλαγές για τις οποίες εκδόθηκε καταδικαστική ποινική απόφαση για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, κατά τα οριζόμενα στον περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμο του 2007
  • δεν εκκρεμεί ποινική διαδικασία κατά του εν λόγω καλυπτόμενου πελάτη για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες κατά τα οριζόμενα στον περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου του 2007· 
  • το δικαίωμα του καλυπτόμενου πελάτη δεν έχει παραγραφεί δυνάμει του περί Παραγραφής Αδικημάτων Νόμου

Πως υποβάλλεται η αίτηση

Η αίτηση προς το ΤΑΕ μπορεί να υποβληθεί με ένα από τους ακόλουθους δύο τρόπους:
  (α) Συμπληρώνοντας ηλεκτρονικά το ειδικό έντυπο υποβολής αίτησης, το οποίο είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της ΕΚΚ.

  (β) Υποβάλλοντας επιστολή στο γραφείο του ΤΑΕ συνοδευόμενη από όλα τα αποδεικτικά στοιχεία.

Η επιστολή/αίτηση μπορεί:
  (α) Να σταλεί ταχυδρομικώς στη διεύθυνση:
       Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών ΚΕΠΕΥ
       Διαγόρου 19, 1097 Λευκωσία, Κύπρος

  (β) Να παραδοθεί ιδιοχείρως στο γραφείο του ΤΑΕ στη διεύθυνση:
       Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών Πελατών ΚΕΠΕΥ
       Διαγόρου 19, 1097 Λευκωσία, Κύπρος

Κατά την υποβολή αίτησης, ο αιτητής θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι αυτή περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο τα ακόλουθα στοιχεία: 
  •  Στοιχεία του αιτητή (όνομα, διεύθυνση, αρ. ταυτότητας/διαβατηρίου και αριθμούς τηλεφώνων, τηλεομοιότυπου και ηλεκτρονικής διεύθυνσης).
  •  Όνομα μέλους του ΤΑΕ εναντίον του οποίου στρέφεται η αίτηση και τον κωδικό πελάτη και/ή τον αριθμό επενδυτικού λογαριασμού που είχε ο αιτητής.
  •  Αντίγραφο της σύμβασης καλυπτόμενων υπηρεσιών μεταξύ του μέλους του Ταμείου και του αιτητή.
  •  Το είδος και το ύψος των προβαλλομένων  απαιτήσεων του αιτητή.
  •  Αντίγραφο τελευταίας κατάστασης λογαριασμού από την πλατφόρμα συναλλαγών που χρησιμοποιούσε το μέλος του ΤΑΕ
  •  Αντίγραφο κατάστασης καταθέσεων και αναλήψεων από το λογαριασμό που διατηρούσε με το μέλος του ΤΑΕ.
  •  Αντίγραφα εγγράφων που αποδεικνύουν τις καταθέσεις χρημάτων από τον αιτητή στο μέλος του ΤΑΕ (π.χ. εντολές μεταφοράς (swift transfers), εντολές καταθέσεων, χρεωστικές σημειώσεις κ.τ.λ.)
  •  Περιγραφή των γεγονότων και παράθεση στοιχείων από τα οποία προκύπτουν οι προβαλλόμενες απαιτήσεις του αιτητή και το ύψος τους με συγκεκριμένες αναφορές στις ενέργειες ή παραλείψεις του μέλους του ΤΑΕ.
  •  Οποιαδήποτε άλλα στοιχεία ή δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν ότι ο αιτητής δικαιούται να αιτείται αποζημίωση.
  •  Αναφορά και αντίγραφα τυχόν αλληλογραφίας με το εμπλεκόμενο μέλος του ΤΑΕ.
  •  Γραπτή βεβαίωση ότι όλα τα στοιχεία/πληροφορίες που περιέχονται στην αίτηση/επιστολή καθώς και όλα τα έγγραφα που την συνοδεύουν είναι ορθές, πλήρεις και ακριβείς.

Γενικές Πληροφορίες

Προτού υποβληθεί οποιαδήποτε αίτηση στο ΤΑΕ, οι αιτητές προτρέπονται να μελετήσουν τις σχετικές πρόνοιες του Νόμου καθώς και την Οδηγία 87-07 που διέπει τη λειτουργία του ΤΑΕ. Βασική προϋπόθεση για αποζημίωση είναι η ύπαρξη βάσιμης απαίτησης του αιτητή.

Τέλος, το  ΤΑΕ μπορεί  να  απαιτήσει  οποτεδήποτε από αιτητή στον οποίο καταβλήθηκε αποζημίωση την επιστροφή της, εφόσον διαπιστώσει εκ των υστέρων ότι υπήρχε οποιοσδήποτε λόγος απόρριψης της αίτησης του σύμφωνα με τις πρόνοιες της σχετικής Οδηγίας.